ميقات جحفه

جحفه به دليل سابقه مهمّ تاريخي اش، و به جهت موقعيّتش كه در راه حرمين و مسير هجرت پيامبر اكرم ـ ص ـ قرار گرفته و بالاخره بدان جهت كه ميقات حاجيان است از اهميت خاصي برخوردار مي باشد.

جحفه در روزگاران قديم، مَهْيَعَه1 خوانده مي شد. خليل بن احمد فراهيدي در كتاب «العين» و ذيل ماده «هَيَعَ»، مَهْيَع را مسير فراخ و سرزمين وسيع مي داند و آن منطقه را بدان علت كه از آغاز غدير خم تا ساحل درياي سرخ وسيع است مهيعه خوانده اند. سپس جحفه ناميده شد; چون سيل جحاف آن وادي را از بين برد.

زبيدي در تاج العروس مي نويسد:2 عماليق،3 بنوعبيل4 را از مدينه بيرون راندند، آنان به مهيعه آمدند و سيل نابودشان كرد.

عايشه در روايتي از پيامبر ـ ص ـ نام قديم و جديد منطقه را بدين شرح نقل مي كند كه: پيامبر هنگامي به مدينه درآمد كه وبا در آنجا رواج داشت. رسول خدا ـ ص ـ دعا كرد: «اللّهمّ انقل وباء المدينة الي مهيعة».

و در روايتي ديگر كه در صحيح بخاري آمده، پيامبر فرمود: «الّلهمّ حبّب الينا المدينة كحبّنا مكة او أشدّ و صحّحها و انقل حماها الي الجحفة».5

همينطور ابو ايوب خزاز از امام صادق ـ ع ـ روايت كرده: «و وَقّت لأهل المغرب الجحفة، و هي عندنا مكتوبة مهيعة».6

جحفه در كتب جغرافيدانان مسلمان

همداني مي نويسد: از جحفه تا ابواء بيست و سه ميل است.7 بكري موقعيت جحفه را سه ميلي غدير خم مي داند.8 ادريسي جغرافيدان مغربي، جحفه را در اقليم روم9 و در ساحل شرقي دريا و در بيست و شش ميلي ابواء دانسته است.10