پاورپوینت مفاهيم و اصول اساسي حفاظت در برابر اشعه

— پاورپوینت شامل تصاویر میباشد —-

اسلاید ۱ :

• تعریف پرتوهای یونساز
• اثرات بیولوژیکی پرتوهای یونساز
• هدف حفاظت در برابر اشعه
• چگونگی دستیابی به هدف
• قانون حفاظت در برابر اشعه ایران
• استانداردهای حفاظت در برابر اشعه
• اصول اساسی حفاظت در برابر اشعه

اسلاید ۲ :

   پرتوهای یونساز از دیدگاه‌ حفاظت‌ در برابر اشعه‌ به‌ پرتوهایی‌ اطلاق‌ می‌گردد که بتوانند در مواد بیولوژیکی‌ یونسازی‌ نمایند نظیر پرتوهای آلفا، بتا، گاما، ایکس و نوترون.

اسلاید ۳ :

پرتوها باعث یونیزاسیون:

اتمها میگردند که،

 مولکولها را تحت تاثیر قرار میدهند و میتوانند بر،

سلّولها اثرگذاشته و عامل تاثیربر روی،

بافتها شوند وموجب تاثیر در

اندامها شده و منجر به تاثیر در

تمام بدن شوند.

اسلاید ۴ :

• اثرات قطعی ناشی از تخریب وسیع سلّولها در دزهای بالاست
• بروز زود هنگام اثرات : چند روز تا چند هفته
• وجود حد دز آستانه برای ایجاد اثر خاصّ
• عدم بروز اثر قبل از دز آستانه
• میزان آسیب بستگی به سطح دز پرتو دارد

اسلاید ۵ :

• ایجاد تغییرات در ژنها در اثر آسیب سلّولی
• تکثیر سلّولی با ژنهای تغییر یافته موجب افزایش:

–ابتلا به سرطانها

–امکان توّلد نوزاد با اختلالات ژنی

–بروز نارسایی های ارثی

میگردد

• برای این اثرات حّد دز آستانه وجود ندارد
• اثرات دیر آشکار میگردند
• احتمال اثر با افزایش دز همراه است
• شّدت اثر به دز بستگی ندارد
• 
  

اسلاید ۶ :

• 
  
• وجود قانون
• ساختار قانونی
• وجود مقرّرات و استاندارد ها
• ثبت و صدور پروانه
• بازرسی و نظارت
• اعمال مقرّرات

اسلاید ۷ :

• این قانون در سال ۱۳۶۸ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.
• بر اساس این قانون، واحد قانونی موظف به اجرای مقررات، آیین نامه ها و استانداردهای مربوطه می باشد. این مسئولیت ها از طرف سازمان انرژی اتمی ایران به مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور به عنوان واحد قانونی (Competent Authority/ Regulatory Body) تفویض شده است.

اسلاید ۸ :

• استانداردهای بین المللی:

–ICRP 60

–IAEA, Safety Series 115, Basic Safety Standard (BSS)

• استانداردهای ملّی:

– حفاظت در برابر پرتوهای یونساز و ایمنی منابع پرتو-استاندارد پایه،  کد ملّی: ۷۷۵۱

– Basic Radiation Safety Standard, (BRSS)

اسلاید ۹ :

• توجیه پذیری فعالیت(Justification)
• 
  
• بهینه سازی حفاظت (Optimization)

   ALARA= As Low As Reasonably Achievable

• حدود دُز فردی(Dose Limits)

اسلاید ۱۰ :

 در مبحث حفاظت در برابر اشعه، به منظور ارزیابی خطرات بالقوه

  ناشی از پرتوها  و نیز برآورد میزان آسیب بیولوژیکی  ناشی از پرتوها، شناخت کمیت های و یکاهای آن امری ضروری است:

• 
  
• کمیت هایی که میدان پرتو را توصیف می نمایند را کمیت های پرتوسنجی می نامند (مانند پرتودهی).

• کمیت هاییکه میزان مشخصی از پرتو را اندازه گیری می نمایند

کمیت های دز سنجی نامیده می شوند (دز جذبی ، دز معادل ، دز مؤثر و…).